Për vajzat dhe gratë, cikli menstrual është një pjesë e pashmangshme e jetës. Por mosha në të cilën ky cikël fillon, e njohur si menarkea, mund të japë sinjale të rëndësishme për shëndetin e tyre në të ardhmen.
Sipas Dr. Anne-Marie Amies Oelschlager, gjinekologe pediatre në Universitetin e Uashingtonit, menarkea që ndodh midis moshës 10 dhe 14 vjeç konsiderohet normale. Por kur cikli fillon më herët, edhe brenda kufijve të pranueshëm, ai mund të shoqërohet me disa pasoja afatgjata për shëndetin.
“Ne dëshirojmë që cikli të nisë brenda intervalit tipik,” thotë Dr. Oelschlager.
Zakonisht, vajzat e nisin ciklin në një moshë të ngjashme me atë të nënës ose motrës së tyre, një dëshmi e ndikimit të fortë të gjenetikës.
Si ndikon menarkea e hershme në shëndetin?
1. Rreziku për kancer
Një fillim i hershëm i ciklit menstrual (p.sh., në moshën 11 vjeç ose më herët) shoqërohet me një rrezik të shtuar për disa lloje kanceri, veçanërisht ata që lidhen me hormonin estrogjen, si kanceri i gjirit dhe i endometrit.
“Ekspozimi i hershëm dhe afatgjatë ndaj hormoneve femërore mund të kontribuojë në zhvillimin e këtyre sëmundjeve,” thotë Dr. Davidov.
Megjithëse shkaku nuk është plotësisht i qartë, hipoteza më e zakonshme është se sa më gjatë të qëndrojnë të larta nivelet e estrogjenit dhe progesteronit, aq më i lartë është rreziku për sëmundje të lidhura me to.
2. Çrregullime metabolike dhe diabeti
Disa studime sugjerojnë se puberteti i hershëm lidhet me rrezik të shtuar për rezistencë ndaj insulinës dhe çrregullime metabolike, të cilat mund të çojnë në diabet të tipit 2.
Një faktor që mund të ndërhyjë është indeksi i masës trupore (BMI). Dhjami trupor prodhon estron, një formë e estrogjenit, dhe mund të ndikojë në fillimin e hershëm të pubertetit. Në të njëjtën kohë, BMI i lartë është një faktor i njohur për diabetin dhe çrregullimet metabolike. Pra, është ende e paqartë nëse fillimi i hershëm i ciklit është shkaktar, pasojë, apo thjesht lidhet me këto gjendje.
3. Sëmundjet e zemrës
Edhe shëndeti kardiovaskular mund të ndikohet. Disa kërkime kanë gjetur lidhje midis ciklit menstrual të hershëm dhe rritjes së presionit të gjakut në moshë të rritur. Por përsëri, rolin mund ta luajë edhe BMI i lartë ose faktorë të tjerë jetësorë, si stresi, stili i jetesës, pirja e duhanit apo mungesa e aktivitetit fizik.
Çfarë mund të bëhet?
Megjithëse nevojiten më shumë studime për të kuptuar plotësisht lidhjet mes ciklit menstrual të hershëm dhe shëndetit afatgjatë, ekspertët janë të një mendimi: mënyra e jetesës bën diferencën.
Dr. Amies Oelschlager rekomandon që vajzat, veçanërisht ato që e fillojnë ciklin më herët, të ndjekin një mënyrë jetese të shëndetshme. Aktiviteti fizik i rregullt, ushqimi i balancuar dhe kujdesi ndaj peshës trupore janë hapa të rëndësishëm për të reduktuar rreziqet metabolike dhe kardiovaskulare.
Burimi: Marie Claire