Në një intervistë të botuar fillimisht në Marie Claire, psikologia e fëmijëve Alexandra Kappatou jep udhëzime të vlefshme për mënyrën se si duhet të flasim me fëmijët për abuzimin seksual dhe si mund të ndërtojmë një kulturë mbrojtjeje dhe besimi.
Pas valës së dëshmive publike për dhunë dhe ngacmime seksuale në Greqi, përfshirë rrëfime prekëse si ai i aktorit Dimitris Mothonaios dhe sportistes olimpike Sofia Bekatorou, nevoja për t’u edukuar në mënyrë të shëndetshme e të qartë rreth këtyre temave është kthyer në kryefjalë të mediave greke, por ky fenomen fatkeqësisht shtrihet kudo në botë, ndaj të gjithë duhet të edukohemi dhe informohemi.
Kur dhe si t’u flasim fëmijëve për trupin dhe kufijtë?
Bisedat mund të nisin që në moshën 4-5 vjeç, me fjalë të thjeshta dhe të sakta për pjesët e trupit. Fëmijët duhet të mësojnë se trupi i tyre u përket atyre dhe askush, përveç prindërve në raste të nevojshme apo mjekut, nuk ka të drejtë t’i prekë. Synimi nuk është t’i frikësojmë, por t’i ndihmojmë të kuptojnë se mund të flasin me prindërit për çdo gjë që i shqetëson.
Cilat janë shenjat që diçka nuk shkon?
Fëmijët shpesh nuk flasin menjëherë. Shumica e tyre heshtin për vite me radhë. Shenjat mund të jenë emocionale ose fizike: ankth, mbyllje në vetvete, frikëra të papritura, ndryshime në sjellje, rënie në mësime, interes seksual i pazakontë për moshën, apo vizatime me përmbajtje të çuditshme. Disa kanë dëmtime trupore, marrin dhurata të pazakonta ose fshehin sjellje që nuk i kishin më parë.
Pse nuk flasin fëmijët?
Frika nga mosbesimi, nga reagimi i prindërve, ndjenja faji apo kërcënimet e abuzuesit shpesh i pengojnë fëmijët të flasin. Prandaj është thelbësore të ndërtojmë një marrëdhënie besimi ku fëmija ndjen se do të dëgjohet dhe mbrohet.
Çfarë duhet të bëjë një prind në rast dyshimi apo zbulimi?
Fillimisht të sigurojë fëmijën se nuk është fajtor dhe është i mbrojtur. Pastaj të kërkojë ndihmë profesionale, nga psikologë, institucionet ligjore dhe organizata të ndryshme.
Në rast të abuzimit seksual, kërkohet edhe ekspertizë mjeko-ligjore dhe përfshirje e autoriteteve.
A ndikon trauma nga abuzimi në jetën e mëvonshme?
Po. Trauma mund të ndikojë në vetëbesim, marrëdhënie personale, zhvillim emocional dhe seksual. Njerëzit që nuk flasin apo nuk trajtohen, shpesh përjetojnë depresion, vetëlëndim apo sjellje vetëshkatërruese. Sa më herët të ndërhyhet, aq më mirë për të ardhmen e tyre.
A ka pedofili një profil të caktuar?
Shpesh janë persona të "sjellshëm", të afërt me fëmijët, me qasje të ëmbël ndaj tyre, mund të jetë kushdo: mësues, të panjohur apo familjarë. Mund të jenë burra ose gra, të martuar apo jo. Prindërit duhet të jenë të vëmendshëm, jo paranojakë, por të informuar dhe të përfshirë në jetën e fëmijës.
Çfarë roli kanë shkollat dhe edukimi seksual?
Mungesa e edukimit seksual në shkolla lë një boshllëk të madh. Nxënësit duhet të mësojnë për trupin e tyre, kufijtë, respektin për veten dhe për të tjerët, si të pranojnë ndryshimet dhe të dallojnë sjelljet abuzive.
Prindërit duhet të krijojnë një linjë komunikimi me fëmijët, në mënyrë që këta të fundit të mos kenë frikë dhe të tregojnë për ditën e tyre, rrëfime të cilat mund të zbulojnë apo parandalojnë ngjarje të tilla.
